Kripto teknolojisinin ilk dönemlerinde yeni bir token oluşturmak kolay bir iş değildi. Bir kripto para geliştirmek isteyen geliştiriciler yeni bir blok zinciri oluşturmak ya da Bitcoin’in bir çatalını kullanmak zorundaydı. Ancak bu durum, blok zincirinin kendisini bir geliştirme platformu olarak kullanmaya başlayan Ethereum’un kullanıma sunulmasıyla değişti.
Ardından gelen ERC-20 token modeli, yeni kripto tokenlerinin oluşturulması için bir taslak görevi gördü.
Kripto para endüstrisi olgunlaştıkça, kendi blok zinciri teknolojisine sahip yenilikçi projeler ortaya çıktı. Binance Smart Chain (BSC) özelindeki token standardı, BEP-20 olarak adlandırıldı.
Bu rehber size BEP-20 hakkında bilmeniz gereken her şeyi anlatacak ve artık yerleşmiş olan ERC-20 ile karşılaştırmasını yapacaktır.
TL;DR
Eskiden, yeni bir kripto para geliştirmek için yeni bir blok zinciri oluşturulmasını veya Bitcoin blok zincirinde değişiklik yapılmasını gerektiriyordu. Ancak Ethereum, kendi platformu üzerine inşa etmeyi mümkün kıldı.
Ethereum tarafından ERC-20 token modelinin getirilmesi, yeni tokenlerin oluşturulmasını basitleştirerek o zamandan beri yaygın olarak benimsenen temel bir taslak oluşturdu.
BNB Smart Chain (BSC), insanların Binance’in sistemi üzerinde token oluşturmasını kolaylaştırmak için oluşturulan yeni bir seçenektir. Ethereum’un ERC-20 modeline benzer. Bu da DeFi pazarının daha rekabetçi hâle gelmesine yardımcı olur.
BEP-20 tokenleri, kendi ağ ekosistemleri içindeki işlev ve amaç bakımından ERC-20 tokenlerini kopyalar.
Yaklaşan BNB Chain Fusion, Binance’in iki zincirini birleştirmeyi amaçlıyor. Bu, onu daha güvenli ve verimli hâle getirecektir. Bu, blok zinciri işlemlerini ve bağlantılarını kolaylaştırmaya yönelik önemli bir adımdır.
BEP-20 Nedir?
BEP-20, resmî olarak Binance Smart Chain olarak bilinen BNB Smart Chain (BSC) üzerinde oluşturulan bir token standardıdır. BEP-20, Ethereum blok zincirinde kullanılan token modeli olan ERC-20’nin BSC eşdeğeridir. Bu da iki token modelinin birbiriyle uyumlu olduğu anlamına gelmektedir.
BEP-20 token modeli, kullanıcıların BNB Smart Chain üzerinde kolayca yeni bir token oluşturmasına olanak tanır. İşlem basittir ve kapsamlı bir programlama deneyimi gerektirmez. Geliştiricilerin sıfırdan başlamaları, yeni bir blok zinciri oluşturmaları veya yalnızca Ethereum Token Standardı ile sınırlı kalmaları gerekmez.
Birçok kişi BEP-20’yi hizmet tokenleri oluşturmak ve çeşitli projeleri kullanıma sunmak için kullandı. BEP-20 tokenleri, birçoğu sürekli büyüyen merkeziyetsiz finans (DeFi) alanının bir parçası olan BSC tabanlı akıllı sözleşme teknolojisiyle uyumludur.
BEP-20 tokenleri tokenizasyon süreci için de değerlidir. Tokenizasyon yoluyla, geleneksel finanstaki varlıklar blok zincirinde birleşebilir. Bu nedenle, BEP-20 tokenleri geleneksel ve dijital finansı birbirine bağlayan dijital varlıklar hâline gelebilir. BEP-20 tokenlerini içeren tüm işlemler, eskiden Binance Chain olarak bilinen BNB Beacon Chain’in yerel tokeni olan BNB ile ödenir.
Binance’in orijinal blok zinciri olan BNB Beacon Chain, BEP-20 tokenlerini da desteklemektedir. İki blok zinciri birbiri ile koordinasyon hâlinde çalışır. Sonuç olarak, BEP-20, Binance’in DEX (merkeziyetsiz borsa) platformuna erişebilir ve BNB Beacon Chain üzerinde işlem yapabilir.
BSC Nedir?
BSC ya da BNB Smart Chain, Binance’in ikinci blok zinciridir. Merkeziyetsiz Finans (DeFi) sektörünün popüler hâle gelmesinin ardından Eylül 2020’de kuruldu. Stake, merkeziyetsiz borç verme ve başka DeFi hizmetleri gibi şeyler yıllardır mevcuttu. Bununla birlikte, hiçbir zaman daha geniş kripto endüstrisinin dikkatini çekemediler.
Bu da Binance’in geliştirme platformu olarak BSC’yi hayata geçirmesine yol açtı. Ana fikir kullanıcıları, yetenekleri ve projeleri çekmekti ve bu şimdiye kadar iyi işledi. Bugün birçok kişi BSC’yi Ethereum’un en büyük rakibi olarak görüyor çünkü BEP-20, Ethereum Token Standardı ERC-20’ye rakip olarak kabul ediliyor.
BSC ayrıca kullanıcıların akıllı sözleşmeler oluşturmasına da olanak tanıyarak merkeziyetsiz uygulamalar (DApp), DeFi, metaverse ve daha pek çok imkâna kapı açıyor.
BEP-20 Token Standardının Parametreleri Nelerdir?
BEP-20, token standardının performansına yardımcı olan çeşitli parametrelere sahiptir. BEP-20’nin standart parametreleri kapsamında adresler kara listeye alınabilir, yeni tokenler üretilebilir, token yakılabilir ve işlemler durdurulabilir.
Dört parametreden ilki Kara Listedir (Blacklist). Bu, bu token standardıyla ilişkili kötü niyetli adreslerin kara listeye alınmasına veya yasaklanmasına yardımcı olabilir. Ardından, enflasyonu tetiklemek için kullanılan token üretim parametresi (Can Mint) gelir. Esasen, ek token basmak ve BEP-20 arzını artırmak için belirli olasılıkları içeren spesifikasyonlar sağlar.
Üçüncüsü ise token üretiminin karşılığı olan, token yakım parametresidir (Can Burn). Amacı deflasyonist bir araç olmaktır. Arzı yakarak tokenleri azaltma olasılığını belirleyebilir. Bu, genellikle kripto tokenler tarafından arzı azaltmak ve varlığın fiyatını artırmak için kullanılır.
Son parametre, yenilikçi ve çok kullanışlı bir parametre olan durdurma parametresidir (Can Pause). Amacı kötü niyetli saldırılara karşı koruma sağlamaktır. Eğer bir saldırı gerçekleşirse ya da platform çökerse, kullanıcılar BEP-20 token işlemlerini duraklatabilirler. Ancak, bu durum bu parametreyi merkezî hâle getirir, ki bu genellikle kripto alanında hoş karşılanmaz.
BEP-20 Token Örnekleri
Binance Smart Chain, birçoğu BSC’de başlatılan projeler olan BEP-20 tokenleriyle doludur. Bununla birlikte, coin ve tokenlerinin BEP-20 versiyonları ile kendi zincirine sahip birçok proje de bulunur.
Buna örnek olarak, en büyük BSC tabanlı DEX ve AMM’nin yerel tokeni olan PancakeSwap’tır. PancakeSwap kripto endüstrisindeki en büyük DEX’lerden de biridir. Bir diğer önemli örnek olarak da Autofarm verilebilir. Bu çok popüler bir getiri toplayıcısı ve BSC üzerine inşa edilmiş başka bir DEX’tir.
Kullanıcılar bunlardan herhangi birini veya diğer BEP-20 tokenlerini Binance borsası, Binance DEX veya PancakeSwap üzerinden elde edebilirler.
BEP-20 ve ERC-20 Karşılaştırması
BEP-20’nin ERC-20 ile aynı amaca hizmet ettiğini daha önce belirtmiştik. Ancak, bu ikisi nasıl karşılaştırılabilir? Birinin diğerinden daha iyi olduğu söylenebilir mi?
BEP-20, ERC-20’ye bir alternatif olduğu için iki token standardı arasında pek çok benzerlik bulunması şaşırtıcı değildir. Genel olarak, token modelleri veya taslakları olarak hizmet eden iki standart da aynı işlevlere sahiptirler. Ayrıca token sahipliği, transferi ve ihracı da dâhil olmak üzere aynı temel unsurları da paylaşırlar.
Binance’in Binance Bridge’i tanıtmasıyla birlikte iki zincir doğrudan bir bağlantı bile kurdu. Bu da birlikte çalışabilmelerini mümkün kılıyor. Elbette ERC-20 tokenlerinin BSC’ye aktarılması, BEP-20 token modeline dönüştürülmelerini gerektirir. Bu geçiş gerçekleştiğinde, Binance Chain ya da BSC üzerinde çalışan DApp’lerde kullanılabilirler.
Bunu yapmak ve köprüyü kullanmak için herhangi bir dönüşüm ücreti bulunmaz, dolayısıyla herkes finansal olarak masraf yapmadan kullanabilir. Varlıkların bir zincirden diğerindeki varlıklara dönüştürme işlemi “Peg-in” olarak bilinir. Süreç aynı zamanda tersine de işler, yani tokenleri her iki yönde de aktarabilirsiniz.
Tüm bunlarla birlikte, iki token modelinin çok da farklı olmadığı sonucuna varabiliriz. Farklı ağlar üzerinde çalışırlar, ancak aynı amaca hizmet ederler. Bunlar kullanılarak oluşturulan tokenler birinden diğerine dönüştürülebilir. Bu nedenle, ikiz modeller olarak bile kabul edilebilirler.
BEP-20 ve BEP-2 Arasındaki Fark Nedir?
Farklı kripto para standartlarından bahsetmişken, BEP-20’yi BEP-2 ile de karşılaştırmak istedik. Her iki kripto para standardı da Binance’in geniş ekosisteminde yer alır. Ancak BEP-2, BNB Beacon Chain’deki token standardıdır. Bu, borsanın yönetişim için kullanılan orijinal zinciridir. Aynı zamanda, BNB Smart Chain geliştirme için kullanılır.
Peki iki kripto para standardı nasıl karşılaştırılabilir? Öncelikle, birbirlerine paralel çalışırlar. Üstelik, birbirleriyle tam olarak uyumludurlar. Her iki zincir de temel yerel dijital varlık olarak BNB kullanır ve her iki token modeline de güç veren BNB’dir.
BSC, dijital varlıklar için ayrı bir zincir olarak faaliyet gösterse de BNB Beacon Chain’in bir uzantısı olarak düşünülebilir. Her ikisi de birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlayan aynı çift zincirli mimariye sahiptir. İki zincir birlikte çalışabilir ve BEP-20 tokenlerini BEP-2 tokenleri ile değiştirmek kolaydır.
Elbette bu, BSC üzerinde BEP-2 veya BNB Beacon Chain üzerinde BEP-20 kullanabileceğiniz anlamına gelmez. Kullanıcılar yine de tokenlerini çalıştırmak istedikleri zincir için uygun modele dönüştürmek zorundadır. Ancak ikisi farklı şeyler için tasarlandığından, genellikle örtüşmezler. Kullanıcılar isteklerine göre hangi zincire ihtiyaç duyuyorlarsa onu kullanırlar.
DeFi, GameFive DApp’lerle ilgilenenler BSC’ye gidebilir. Binance DEX veya BNB Beacon Chain kullanmak isteyenler BEP-2 ile devam edecektir. İki zincir Binance Bridge aracılığıyla birbirine bağlandığından, bol miktarda zincirler arası likidite de bulunur. Bu, kripto tokenlerinizi Peg-in veya Peg-out yapmayı ve sorunsuz bir şekilde takas etmeyi kolaylaştırır.
BNB Chain Fusion Nedir?
Binance, BEP-2 ve BEP-20 zincirlerini Nisan 2024’e kadar tek bir BNB Chain Fusion şeklinde birleştiriyor. Proje, güvenlik ve verimliliği artırmayı amaçlıyor. 8 Ocak 2024 tarihinde duyurulan bu hamle, Binance’in çift zincirli sistemini tek bir sistemde birleştiriyor ve kullanıcıların varlıklarını korumak için BEP-2 ve BEP-8 tokenlerini BEP-20’ye dönüştürmelerini gerektiriyor.
Bu birleşme işlemi, iki zincirin işletmenin güvenlik açıklarını ele alıyor. Bu birleşme, işlemleri basitleştiriyor ama kullanıcıların tokenlerinin transfer edildiğinden emin olmak için Nisan 2024’e kadar harekete geçmeleri gerekiyor çünkü komut satırı arayüzü aracılığıyla geç transferler için destek sınırlı.
Sonuç
BEP-20, Ethereum’un ERC-20’sinden çok da farklı olmayan, BNB Smart Chain üzerinde çalışan bir token modelidir. İkisi birbiriyle uyumlu olacak kadar benzerdir. Bazıları Binance ve Ethereum’un ekosistemlerini birbirine rakip olarak görüyor ve bu rekabeti token modellerine de aktarıyorlar.
Bu görüş bir açıdan bu doğru olabilir ya da belki bir zamanlar öyleydi. Ancak, kripto endüstrisini birbirine bağlamayı amaçlayan Web3 konsepti ile bu artık bunun pek de önemi kalmadı.
Zincirler ve projeler arasında bağlantı kurmak gelecek için faydalıdır, bu nedenle de uyumluluk son derece önemlidir. Önemli olan tek şey, gelişime yönelik yenilikçi bir ortam yaratmak adına birlikte çalışabilmeleridir.
SSS
BEP-20 Adresi Nedir?
BEP-20 adresi, BEP-20 tokenlerini tutabilen bir adrestir. Bunlar, Binance’in ikinci blok zinciri olan Binance Smart Chain üzerinde çalışan tokenlerdir. Zincir, kripto yetenekleri için daha ölçeklenebilir bir geliştirme alanı sunmak amacıyla başlatılmıştır.
BEP-20, ERC-20 ile Aynı Mıdır?
ERC-20 gibi, BEP-20 de bir token modelidir ve ikisi birçok benzerliği paylaşır. Bununla birlikte, BEP-20 BSC üzerinde çalışırken, ERC-20 Ethereum ağında çalışır. Bu nedenle, ERC-20 tokenlerinin zincirden zincire aktarılması durumunda BEP-20 tokenlerine dönüştürülmesi gerekir.
Binance’te BEP-20 Adresi Nedir?
BEP-20 adresi, BEP-20 tokenlerini saklayabileceğiniz veya alabileceğiniz bir adrestir. Hem Ethereum hem de BSC’nin adresleri “0x” ile başlar. Bu nedenle göndericiye hangi tokeni istediğinizi ve hangi ağı kullanacağınızı açıklamak önemlidir.
BEP-20 Uyumlu Cüzdan Nedir?
BEP-20 uyumlu cüzdan, BEP-20 tokenlerini destekleyen cüzdandır. Ekim 2022’de BEP-20’yi desteklemeye başlayan OKX Web3 Cüzdan buna iyi bir örnektir.
