Yapay zekâ (AI) sektörü yıllardır hayatımızda ancak ChatGPT’nin piyasaya sürülmesiyle tam anlamıyla bir patlama yaşandı. OpenAI’ın yeni sohbet botu, şimdiye kadarki tüm yapay zekâ ürünlerinden daha gelişmiş hâle gelerek traderların, teknoloji meraklılarının ve hatta Wall Street’in dikkatini çekti.
Yapay zekâya yönelik artan ilgi, yapay zekâ kripto para birimleri konusunun gündeme gelmesini sağladı. Kripto endüstrisinde Yapay Zekâ (Artificial Intelligence - AI) veya Makine Öğrenmesi (Machine Learning - ML) kullanan birçok proje günümüzde muazzam bir büyüme yaşıyor. Yapay zekânın günlük yaşamla daha da ilintili hâle gelmesi ve kriptonun “geleceğin” önemli bir parçası olmasıyla birlikte yapay zekâ tokenleri daha popüler oldu. Bu makaleyi, yapay zekâ tokenleri ve onların çalışma sistemleriyle ilgili bilgilendirme yapmak amacıyla hazırladık. İçeriğimizde, kripto piyasasında yer alan en iyi makine öğrenmesi projelerine ve yapay zekâ tabanlı bazı projelere yer verdik.
Giriş
Dijital varlıklarda yapay zekânın kullanılması güvenliği, ölçeklenebilirliği, kullanıcı deneyimini ve verimliliği artırıyor.
Bu tokenler, kullanıcıların çeşitli kripto ekosistemlerinde yapay zekâ teknolojisinden ve hizmetlerinden faydalanmasına olanak tanıyor.
Yapay zekâ kullanımı, blok zinciri teknolojisinin çeşitli yönlerini geliştirdiği ve iyileştirdiği için kripto para alanında önemli hâle geldi.
Yapay zekâ ve blok zinciri arasındaki ortaklığın güçlenmesiyle yapay zekâ tokenlerinin popülaritesinin daha da artması bekleniyor.
Kripto piyasasındaki riskler nedeniyle yapay zekâ tokenleri ile işlem yaparken dikkatli olunması tavsiye ediliyor.
Yapay Zekâ Kriptosu Nedir?
Yapay zekâ kripto parası kavramı bir süredir gündemde, basitçe söylemek gerekirse yapay zekâ tokenleri, yapay zekâyı çeşitli şekillerde kullanan tokenlerdir. Yapay zekâ güvenlik, ölçeklenebilirlik, kullanıcı deneyimi ve daha pek çok konuda iyileşme sağlayabilir. Hatta çok sayıda kripto ekosisteminin verimliliğini artırmak veya yeni ekosistemler inşa etmek için eğitilebilir. Ayrıca yapay zekâ kripto paraları ve tokenleri, DEX’ler dâhil olmak üzere yapay zekâ tabanlı projeleri ve uygulamaları güçlendirebilir. Metin ve görüntü oluşturma hizmetleri, yatırım protokolleri ve daha pek çok özelliğin yapay zekâ tokenleriyle geliştirilmesi mümkündür.
Yapay zekâ kripto tokenleri yardımıyla kullanıcılar, yapay zekâ teknolojisine ve bu teknolojinin desteklediği hizmetlere erişim sağlayabilir. Yapay zekâ muhtemelen metaverse gibi akıllı sözleşme tabanlı ürünlerle birleşmeye devam edecektir. Ekim 2023 itibarıyla, kripto endüstrisinin yapay zekâ sektörü 6,3 milyar dolarlık bir piyasa değerine sahipti.
Sektör hakkında iyimserseniz ve en iyi yapay zekâ tokenlerini keşfetmek sizin için derlediğimiz listeyi inceleyebilirsiniz.
1. Fetch.ai (FET)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 917 milyon $
Yapay zekâ tabanlı projeler listesinde ilk sırada Fetch.ai yer alıyor. Bu açık kaynaklı, merkeziyetsiz platform yeni bir dijital ekonomi inşa etmeyi amaçlıyor. Fetch.ai, yapay zekâ destekli araçlar olarak hizmet verecek otonom ajanların oluşturulmasına olanak tanımaktadır. Proje; gelişmiş analitik, karar verme ve tahmine dayalı modelleme dâhil olmak üzere çok sayıda karmaşık görevi yerine getirebilir. Kendi ağı içindeki botlar ve araçlar birbirleriyle iletişim kurar. Yerel tokeni FET, ekosistem içinde bir takas aracıdır.
2. Ocean Protocol (OCEAN)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 416 milyon $
Sırada, Ethereum’un blok zinciri ağını temel alan bir proje olan Ocean Protocol var. Amacı, bireylerin ve işletmelerin veri alışverişi ve para kazanma faaliyetlerinde bulunmalarına olanak sağlamaktır. Bunun dışında veri tabanlı başka hizmetler de sunabilir. Örneğin, araştırmacılar, yeni girişimler ve bu tür bilgilere ihtiyaç duyan kişilere veri sağlar. Elbette sağlanan tüm veriler, veri sahiplerinin rızasıyla kullanılır çünkü bu verilerin mülkiyeti veri sahiplerine aittir. Projenin yerel tokeni, OCEAN olarak adlandırılan ve ağa güç sağlayan bir ERC-20 tokenidir.
3. Render Token (RNDR)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 2,7 milyar $
Render, Ethereum ağı üzerinde de çalışan yenilikçi bir GPU ağıdır. RNDR, ağdaki sanatçılar tarafından GPU gücü için ödeme yapmak üzere kullanılır ve bu özelliğiyle yapay zekâ tokenleri arasında öne çıkar. Bu arada söz konusu güç, ödüllerini RNDR olarak alan diğer ağ kullanıcıları tarafından sağlanır. Proje, Ethereum’un güvenli ve değişmez olmasını sağlayan doğal güvenlik özelliklerini kullanmaktadır. Render işlemleri için ödeme yapmak üzere kullanılan tüm coinler, render işlemi sırasında emanette saklanır. Render sürecinin manuel doğrulaması tamamlandıktan sonra, tokenler düğüm operatörlerine verilir.
4. SingularityNET (AGIX)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 915 milyon $
Dördüncü sırada, bugün kripto alanındaki en dikkat çekici yapay zekâ tokenleri arasında yer alan SingularityNET var. Platform, kullanıcıların yapay zekâ teknolojisini kullanan ürünleri alıp satmasına olanak tanıyor. Veri modelleri ve çeşitli yapay zekâ destekli araçlar bu ürünler arasında sayılabilir. Ayrıca platform, herkesin yapay zekâ hizmetleri oluşturmasına, paylaşmasına ve böylece para kazanmasına olanak tanıyor. Uluslararası bir pazara sahip bu projede, ekosistemdeki tüm ödemeler için AGIX token kullanılıyor.
5. The Graph (GRT)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 2,6 milyar $
Sırada, piyasa değeri açısından bu listedeki en büyük yapay zekâ kriptosu olan The Graph var. The Graph, bir endeksleme ve veri sorgulama protokolüdür. Bu proje, blok zinciri veri endeksleme işine girişerek oldukça zorlu bir görev üstlenmiş, değerli bir projedir. Aslında projenin amacı, verileri alt grafikler hâlinde düzenleyerek bu zorlu görevin üstesinden gelmektir. Söz konusu grafikler, çalışması çok daha basit olan, küçük birimlerdir. The Graph, Nisan 2023 itibarıyla 3.000’in üzerinde alt grafik oluşturmuştur. Binlerce geliştirici tarafından ve çok sayıda DApp ve DEX’te kullanılmaktadır.
6. Oasis Network (ROSE)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 950 milyon $
Altıncı sırada, gizlilik ve ölçeklenebilirliğe odalanmış bir Katman 1 blok zinciri olan Oasis Network (ROSE) yer alıyor. Akıllı sözleşme gerçekleştirme sürecini mutabakat mekanizmasından ayırır. Böylece geliştiriciler gizlilik ve veri güvenliğine odaklanan DApp’ler oluşturabilirler. Daha da önemlisi ROSE, çok düşük ücretler karşılığında çok yüksek verim sunan dijital para birimlerinden biridir. Tüm bu özellikler, bu blok zinciri ağını Web3 uygulamalarına güç sağlamak için mükemmel hâle getirir.
7. iExec RLC (RLC)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 286 milyon $
Sırada iExec RLC var. Kullanıcıların bilgisayar gücünden para kazanmalarını sağlayan bir yapay zekâ blok zinciri platformudur. Kullanıcıların, ihtiyacı olanlara bilgisayar gücü sağlayabileceği bir pazar ağı düzenlemek için blok zincirini kullanır. Kullanıcılar veri kümelerinden ve uygulamalardan bile kazanç elde edebilir. Bunun için talep üzerine bulut bilişim kaynaklarına erişim sağlar. Yapay zekâ sağlık hizmetleri, render ve fintech gibi birçok farklı alandaki uygulamaları destekleyebilir. Bilgi işlem kaynağı sağlayıcıları iExec İşçileri olarak adlandırılır. Sağlayıcı olmak isteyenler, kaynak katkısında bulunmak için makinelerini platforma bağlamalıdır. Bunun karşılığında, RLC tokenleri ile ödüllendirilirler.
8. Artificial Liquid Intelligence (ALI)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 146 milyon $
Sırada, “Artificial Liquid Intelligence” kısaltması olan ALI var. Bu proje, Alethea’nın görüntü oluşturucusu tarafından kullanılıyor. Esas olarak, kullanıcılar Alethea’ya veri sağlar ve Alethea da yapay zekâ kullanarak bu verilerden görüntüler üretir. Proje, CharacterGPT adlı yapay zekâ protokolüyle tanınıyor. Ayrıca bu protokol, etkileşimli yapay zekâ tabanlı karakterler oluşturmak için metin açıklamalarını kullanıyor. ALI tokenleri kullanıcıların karakter NFT’leri oluşturmalarına, teşvikler sağlamalarına, işlemler, yükseltmeler yapmalarına ve daha pek çok özelliğe olanak tanımaktadır. Proje Ethereum’a dayanmaktadır, bu nedenle tokeni bir ERC-20 fayda tokenidir.
9. Hera Finance (HERA)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 19 milyon $
Dokuzuncu sırada Hera Finance ya da sadece kısaca Hera var. Bu proje, DeFi kullanıcılarına yardımcı olan Pathfinder algoritmasına bağlıdır. Söz konusu algoritma, kullanıcıların merkeziyetsiz borsaların en ödüllendirici ve en verimli al-sat yollarını bulmalarına olanak tanır. Proje; fiyatları, hacimleri, likiditeyi ve kripto ile ilgili diğer verileri analiz etmek için makine öğrenmesini kullanır. Ayrıca yerel kripto para birimi olan HERA token, kullanıcılara projenin yönetimine katılma imkânı sunar. Token ayrıca protokol gelirini HERA sahipleriyle paylaşmak için de kullanılır.
10. Cortex (CTXC)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 134 milyon $
Cortex piyasa değeri açısından listedeki en küçük projedir. Bununla birlikte, kullanıcıların yapay zekâ modellerini yüklemelerine ve yürütmelerine olanak tanıyan bir blok zinciri platformudur. Yapay zekâyı DApp’ler ve akıllı sözleşmelerle birleştirmek için geliştirilmiştir. Proje, yapay zekâ aracılığıyla demokratikleşmeyi amaçlayan açık kaynaklı ve eşler arası merkeziyetsiz bir platformdur. Kullanıcıların blok zinciri teknolojisini kullanarak yapay zekâ destekli uygulamalar oluşturmasına olanak tanır. Proje, lansmanı öncesinde zincir üstü makine öğrenmesi modellerini yürütmenin bilinen bir yolu olmadığını iddia ediyor. Önceden, makine öğrenimi modellerini kullanan DApp’lerin zincir dışı çıkarımlara güvenmesi gerekiyordu. Bu da en başta akıllı sözleşmelerin amacına ters düşüyordu.
11. dKargo (DKA)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 127 milyon $
Sırada, lojistik sektöründeki katılımcılar arasında var olan güven sorunlarını çözmek için blok zinciri teknolojisini kullanan bir proje olan dKargo var. Sözü edilen katılımcılar, lojistik sektörünün çeşitli alanlarına dağılmış kuruluşlardır. DKargo aracılığıyla iş birliğine dayalı, verimli bir lojistik ağı kurabilirler. dKargo sağlıklı bilgiler sağlayabilir, güven sorunlarını çözebilir ve katılımcılar arasındaki bağlantıları geliştirebilir. Proje ayrıca Web3 lojistik hizmetleri ile iş birliğine dayalı bir lojistik ağı da oluşturuyor. DKargo, nispeten küçük bir proje olsa da geleceğin lojistik sektöründe gerçekten devrim yaratabilir.
12. Phala Network (PHA)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 98 milyon $
Listenin sonuna doğru karşımıza Phala Network çıkıyor. Gizliliğe odaklanarak bulut bilişimi geliştirmeyi amaçlayan, yapay zekâ destekli blok zinciri tabanlı bir platformdur. Modern merkezî bulut bilişim hizmetlerine merkeziyetsiz bir alternatif olarak konumlandırılıyor. Merkezî hizmetlerin önde gelen örnekleri ise Google Cloud veya Amazon AWS’tir. Phala Network, kullanıcıların gerçek gizliliğe sahip olmalarını ve verilerinin sahipliğini ellerinde tutmalarını sağlar. Kullanıcılar CPU’nun TEE Enclaves’inin içine gizli akıllı sözleşmeler bile yerleştirebilir.
13. Covalent (CQT)
Piyasa Değeri (Şubat 2024): 208 milyon $
Sırada veri toplayıcı Covalent var. Covalent, verilerini Avalanche, Ethereum ve Polygon dâhil olmak üzere çok sayıda blok zincirinden alır. Geliştiriciler daha sonra bu verilerden yararlanarak çeşitli sektörlerdeki mevcut sorunları çözecek DApp’ler oluşturabilir. Ancak projenin öncelikli hedefi perakende ve finans sektöründeki sorunları ele almaktır.
Covalent’in temel avantajı, bilgileri sadece birkaç zincirden almak yerine farklı zincirlerden toplamasıdır. Bunun ardından PAI, son kullanıcılara, geçmiş ve mevcut yatırım performansı da dâhil olmak üzere bireyselleştirilmiş veriler sağlar. Ayrıca ilgili verileri tek bir API arayüzünde birleştirirken verileri hızlı ve tutarlı bir şekilde döndürür.
14. Injective (INJ)
Piyasa değeri (Şubat 2024): 3,59 milyar $
Injective kendisini “finans için tasarlanmış blok zinciri” olarak tanımlıyor. Kullanıcıların açık ve birlikte çalışabilir olan Katman 1 blok zinciri üzerinde finans odaklı Web3 DApp’ler oluşturmasına olanak tanıyor. Injective Protokolü'nün ayırt edici özelliklerinden biri, geliştiricilere aralarından seçim yapabilecekleri, işlevler bakımından eşi benzeri görülmemiş bir çok yönlülük sağlayan “tak ve çalıştır” modüllerinin kullanımıdır. Bu özellik, geliştiricinin hızlı şekilde yenilikçi merkeziyetsiz borsalar oluşturmak için bu protokolü seçmesine neden olmaktadır. INJ, Injective’in yerel tokenidir. Token, topluluk yönetişimi için ve stake yoluyla işlemleri doğrulama amacıyla kullanılır. Ayrıca Injective üzerinde DApp’ler oluşturan geliştiriciler INJ ile ödüllendirilir.
15. Numeraire (NMR)
Piyasa değeri (Şubat 2024): 197 milyon $
Numerai, Ekim 2015’te yapay zekâ destekli ilk hedge fon olarak kullanıma girdiğinde sektörün öncülerinden biriydi. Ethereum tabanlı platform, al-sat modellerine bilgi sağlamak için geliştiricilerden ve veri bilimcilerinden gelen yapay zekâ destekli tahminleri kullanır. Borsanın hareketlerine dair tahminler yapılmasına yardımcı olmak için binlerce bireysel modeli birleştirilip tek bir “meta model” hâline getirilir. Kendi verilerini toplayan veri bilimciler için bir turnuva olan Numerai Signals’dan toplanan veriler de buna dâhildir. Projenin yerel tokeni olan Numeraire (NMR), 2017 yılında çıkarıldı ve ekosistemde bir stake para birimi olarak hizmet veriyor. Kullanıcılar doğru tahminler için NMR stake edebilir ve ödül olarak yine bu tokenden kazanabilir.
Yapay Zekânın Geleceği Nasıl Görünüyor?
Yapay zekâ, kripto para piyasası da dâhil olmak üzere sektörler genelinde büyük kullanım alanları buldu. Dijital para birimleri, blok zinciri teknolojisini diğer gelişmekte olan teknolojilerle birleştirme konusunda oldukça yararlı oldu. Yapay zekâ sayesinde kripto ve blok zincirinde birçok özellik geliştirilerek her ikisinin de kullanım alanı genişletilebilir. Durum böyleyken yapay zekâ ve blok zinciri alanlarının birbirinden ayrılacağını düşünmek için hiçbir neden yok. Aslında, muhtemelen zaman içinde birbirlerine daha da yakınlaşacaklarını söyleyebiliriz.
Yani sıradaki büyük yenilik yapay zekâ kripto tokenleri olabilir! Ancak bunlardan herhangi biriyle al-sat yapmayı düşünüyorsanız harekete geçmeden önce dikkatle araştırma yapmalısınız. Kripto söz konusu olduğunda, kullanım alanları ya da kullandıkları teknoloji ne olursa olsun, her zaman risk vardır. Bunu aklınızda bulundurun ve paranızı yatırmadan önce her zaman dikkatli olun.
Son Söz
Yapay zekâya olan ilginin artması kripto paraları da etkiledi ve yapay zekâ tabanlı projeler önemli bir büyüme kaydetti. Yapay zekâ tokenleri, kripto piyasasında güvenliği, ölçeklenebilirliği ve kullanıcı deneyimini iyileştirmeye yardımcı olurken farklı ekosistemlerde yapay zekâ teknolojisine ve hizmetlerine erişim de sağlayabilir.
Birçok sektör yorumcusu, yapay zekâ ve blok zincirinin entegrasyonunun derinleşeceğini ve yapay zekâ tabanlı kripto tokenlere olan talebin artacağını düşünüyor. Kripto piyasası kendine özgü riskler taşıdığından bu tokenlerle işlem yaparken dikkatli olmakta fayda vardır.
Sıkça Sorulan Sorular
En iyi yapay zekâ kriptosu hangisidir?
Hiçbir yapay zekâ kriptosu “en iyi” olarak tanımlanamaz, hepsinin belirli sorunları çözmek için kendine özgü yaklaşımları vardır. Aynı hedefe ulaşmaya çalışsalar bile çeşitli yaklaşımlar eşit derecede etkili olabilir.
Şu anda herhangi bir yapay zekâ kriptosu var mı?
Şu anda piyasada birçok yapay zekâ kripto projesi bulunmaktadır. Yukarıdaki listede, yapay zekâyı çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanan 15 projeyi bulabilirsiniz.
Yapay zekâ kripto işlemleri nedir?
Yapay zekâ kripto işlemleri, yapay zekâ ile desteklenen botları kullanarak kripto al-sat işlemleri yapmanın bir yoludur. Bu botlar genellikle insanlardan çok daha hızlı tepki verir ve al-sat yapıp kazanç elde etme konusunda daha etkilidir.
Yapay zekâ tokeni nedir?
Yapay zekâ tokenleri, herhangi bir şekilde "yapay zekâ kullanan" kripto para birimleri olarak tanımlanabilir. Güvenlik, kullanıcı deneyimi, ölçeklenebilirlik veya başka faktörleri geliştirmek için kullanılabilirler.
En iyi yapay zekâ tokenleri hangileridir?
En iyi yapay zekâ tokenleri arasında The Graph, SingularityNET, Fetch.ai, Ocean Protocol, iExec RLC sayılabilir. Yapay zekâ, kripto geliştiricilerinin ilgisini çekmeye devam ediyor ve gelecekte çok daha fazla projenin piyasaya sürülmesi muhtemel görünüyor.
© 2023 OKX. Bu makalenin tamamı çoğaltılabilir, dağıtılabilir veya bu kullanımın ticari olmaması koşuluyla makaleden 100 kelime veya altında alıntı yapılarak kullanılabilir. Makalenin tamamının herhangi bir şekilde çoğaltılması veya dağıtılmasın halinde şu ibareye açıkça yer verilmesi gereklidir: “Bu makalenin telif hakkı © 2023 OKX’e aittir ve izin alınarak kullanılmıştır.” Alıntılarda ise makalenin adı belirtilmeli ve makaleye atıfta bulunmalıdır; örneğin “Makale Adı, [varsa yazar adı], © 2023 OKX.” Bu makaleden herhangi bir şekilde türetilen çalışmalara veya makalenin başka şekilde kullanılmasına izin verilmez.
