Solana là mạng thế hệ thứ ba được thiết kế để giải quyết bộ ba bất khả thi blockchain – kỳ tích gần như không thể xảy ra trong việc cải thiện hiệu suất nhưng không ảnh hưởng đến tính phi tập trung và bảo mật. Solana có vẻ sẽ thành công vì các blockchain thế hệ thứ nhất và thứ hai đã thất bại khi đưa ra các phương pháp đổi mới để tối ưu hóa tốc độ của mạng blockchain trong khi vẫn duy trì mức phi tập trung cao.
Quyết định của Solana tập trung vào việc tìm kiếm sự cân bằng giữa tốc độ, bảo mật và phi tập trung xuất phát từ nhu cầu tạo ra môi trường thuận lợi để khởi chạy các ứng dụng phi tập trung (dApp) đẳng cấp thế giới. Mục tiêu của nó là đem đến một mạng lưới blockchain trợ giúp các dApp đạt được chức năng và trải nghiệm người dùng giống như các ứng dụng tập trung.
SOL là tiền tệ cơ bản của hệ sinh thái Solana, người dùng có thể sử dụng loại tiền này để thanh toán, giải quyết các khoản phí liên quan và tham gia vào nền kinh tế đặt cược của mạng. Tài sản kỹ thuật số cũng đóng vai trò là tiền tệ quản trị của Solana. Về bản chất, chủ sở hữu SOL có thể bỏ phiếu cho các đề xuất để xác định các thay đổi và các nâng cấp được hệ sinh thái Solana áp dụng.
Solana hoạt động như thế nào
Giống với hầu hết các blockchain, Solana dựa vào thuật toán đồng thuận. Các thuật toán này đảm bảo các blockchain không cần các bên trung gian như Visa hoặc PayPal để thực hiện và xác thực các giao dịch. Tuy nhiên, thay vì chọn giao thức đồng thuận Proof of Work (PoW) tốn nhiều năng lượng và chậm hơn, giống như Bitcoin đã làm, thì Solana đã áp dụng một giải pháp thay thế hiệu quả hơn, mang lại không gian cho các hoạt động có khả năng mở rộng cao và thân thiện với môi trường.
Cụ thể, hệ thống đồng thuận của Solana kết hợp giao thức Proof of History (PoH) được thiết kế nội bộ và mô hình nổi tiếng Proof of Stake (PoS). PoH tạo ra một bản ghi lịch sử về các sự kiện và giao dịch, đồng thời cho phép hệ thống xử lý các giao dịch nhanh hơn và hiệu quả hơn.
Vì được trang bị hai cơ chế đồng thuận này, Solana có thể xử lý tới 50.000 giao dịch mỗi giây, và đó cũng là lý do tại sao nó thường được gọi là “Visa của thế giới tiền điện tử”. Đây là một thành tích đặc biệt khi xét đến blockchain dựa trên ứng dụng phổ biến nhất Ethereum với tốc độ tối đa chỉ có 15 TPS.
Solana cũng cung cấp bộ công cụ phát triển linh hoạt hỗ trợ ba ngôn ngữ lập trình phổ biến: Rust, C và C++. Những người ủng hộ Solana lập luận rằng khả năng viết mã hợp đồng thông minh bằng nhiều ngôn ngữ lập trình sẽ giúp các nhà phát triển tiếp cận với môi trường phát triển quen thuộc và linh hoạt hơn, không giống như những gì chúng ta có trên blockchain với ngôn ngữ hợp đồng thông minh bản địa.
Ngoài ra, blockchain Solana có giao thức truyền khối tên Turbine giúp phân phối dữ liệu nhanh hơn trên mạng. Cuối cùng, Solana sử dụng Gulf Stream, một giao thức chuyển tiếp giao dịch không có Mempool cho phép các validator thực hiện trước các giao dịch.
Các giao dịch tốc độ cao và chi phí thấp của Solana khiến nó trở thành một nền tảng hấp dẫn đối với các ứng dụng DeFi. Nó hỗ trợ nhiều dự án DeFi khác nhau, bao gồm sàn giao dịch phi tập trung (DEX), nền tảng cho vay và vay và khai thác lợi suất của các giao thức. Hơn nữa, với khả năng xử lý số lượng lớn giao dịch mỗi giây, Solana là nền tảng phù hợp dành cho các game dựa trên blockchain. Các nhà phát triển có thể xây dựng các game tương tác và có thể mở rộng trên Solana để mang lại phần thưởng bằng SOL hoặc các mã thông báo khác.
Giá và mã thông báo SOL
Ra mắt vào tháng 3 năm 2020, SOL ban đầu được bán với giá 0,22 USD cho những người ủng hộ thông qua đấu giá công khai, huy động thành công 1,76 triệu USD. Giá trị của Solana tăng vọt sau đó đã dẫn đến một vòng bán mã thông báo riêng tư vào tháng 6 năm 2021, tạo ra số vốn 314 triệu đô la cho Solana Labs. Số vốn huy động được trong vòng này được dành riêng cho việc phát triển và thúc đẩy hệ sinh thái tài chính phi tập trung (DeFi) mạnh mẽ và mở rộng trên blockchain Solana.
Trong những năm qua, đội ngũ Solana đã thực hiện năm vòng tài trợ vốn, bắt đầu với vòng tài trợ ban đầu trị giá 3,17 triệu đô la, tiếp theo là ba vòng tài trợ tư nhân và cuối cùng đạt đỉnh là Series A trị giá 20 triệu đô la. Ngoài ra còn có 1,76 triệu đô la đã được huy động thông qua đấu giá công khai vào tháng 3 năm 2022 với CoinList. Những dự án tài trợ này đã thúc đẩy sự tăng trưởng của Solana và khiến nó trở thành một công ty nổi bật trong không gian blockchain.
Phân phối SOL
Nguồn cung SOL ban đầu có tổng cộng 500.000 mã thông báo, được phân phối cho các đơn vị khác nhau tham gia vào các vòng cấp vốn ban đầu của Solana. Đáng chú ý, một phần được phân bổ cho các nhà đầu tư trong vòng hạt giống, còn một phần khác được dành cho những người tham gia vòng Series A. Ngoài ra, một số mã thông báo đã được bán trong đợt bán công khai và một phần được phân phối cho các thành viên sáng lập, những người đã đóng góp vào sự phát triển của dự án. Hơn nữa, Solana Foundation, một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ các sáng kiến của Solana, cũng đã nhận được phần mã thông báo của mình. Cuối cùng, quỹ dự trữ cộng đồng do Solana Foundation quản lý cũng nhận được một phần nguồn cung ban đầu để hỗ trợ phát triển cộng đồng Solana.
Về những người sáng lập
Kỹ sư phần mềm Anatoly Ykovenko lần đầu tiên giới thiệu Solana vào năm 2017 khi anh xuất bản sách trắng trong đó có đề xuất khái niệm Proof of History và cách nó tối ưu hóa thông lượng của các blockchain. Trước khi dấn thân vào hệ sinh thái blockchain, Ykovenko đã làm việc tại Qualcomm và Dropbox với vị trí kỹ sư phần mềm.
Sau khi cho ra mắt dự án Solana, Ykovenko đã hợp tác với một trong những đồng nghiệp cũ của Qualcomm là Greg Fitzgerald để đồng sáng lập Solana Labs, công ty phát triển phần mềm chịu trách nhiệm xây dựng và duy trì mạng blockchain dựa trên Proof of History. Ngoài ra, Ykovenko và Fitzgerald đã chiêu mộ thêm nhiều đồng nghiệp cũ của Qualcomm.
